Diferencies ente revisiones de «Terrorismu»
Contenido eliminado Contenido añadido
m iguo testu: ultraderechistas => ultraderechistes |
Recuperando 1 referencia(es) y marcando 5 enllace(s) como rotu(os).) #IABot (v2.0.9.5 |
||
(Nun s'amuesen 11 revisiones intermedies de 3 usuarios) | |||
Llinia 1:
{{1000}}
{{Ficha xenérica}}
El '''terrorismu''' ye l'usu sistemáticu del [[terror]]<ref>[http://www.merriam-webster.com/dictionary/terrorism Terrorism], nel Diccionariu Merriam-Webster OnLine</ref> para [[Coacción|coaccionar]] a [[sociedá|sociedaes]]
El terrorismu, como [[táctica]], ye una forma de [[violencia]] que s'estrema del [[terrorismu d'Estáu]] pol fechu de que nesti últimu casu los sos autores pertenecen a [[Estáu|entidaes gubernamentales]]. Estrémase tamién de los actos de [[guerra]] y de los [[crímenes de guerra]] en que se produz n'ausencia de guerra.<ref>[http://www.ict.org.il/var/119/17070-Def%20Terrorism%20by%20Dr.%20Boaz%20Ganor.pdf, Boaz Ganor, Definiendo'l terrorismu (n'inglés)]</ref> La presencia d'actores non estatales en conflictos armaos creó discutiniu con al respective de l'aplicación de les [[lleis]] de [[guerra]].
Llinia 7:
La pallabra «terrorismu» tien fuertes connotaciones polítiques y tien elevada carga emocional y esto enzanca consensuar una definición precisa.
Ye común l'usu de la pallabra
Dellos medios de comunicación como la británica [[BBC]], que deseyen enfatizar la so imparcialidá,
== Definiciones ==
Llinia 35:
{{cita|«l'aición violenta executada por persones al serviciu d'una organización, col enfotu de infundir mieu a un sector de la sociedá, y utilizar esti mieu pa tratar d'algamar un fin políticu.»}}
Pela so parte, Fernando Reinares definió'l conceutu específicu de '''terrorismu internacional''', como'l que:<ref>[http://www.realinstitutoelcano.org/analisis/766.asp Revista ARI, núm. 82 de 2005] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071011182247/http://realinstitutoelcano.org/analisis/766.asp |date=2007-10-11 }}. Artículu publicáu por Fernando Reinares. Real Institutu Elcano d'Estudios Internacionales y Estratéxicos.</ref>
{{cita|«de primeres, ... prauticar cola apostada intención d'afectar la estructura y distribución del poder en rexones enteres del planeta o inclusive a escala mesma de la sociedá mundial. En segundu términu, aquel que los sos actores individuales y coleutivos estendieren les sos actividaes por un significativu númberu de países o árees xeopolítiques, d'acordies col algame de los propósitos declaraos»}}
Llinia 73:
A pesar de la reconocencia y de la so conveniencia, nun foi nunca posible algamar un consensu sobre la definición de terrorismu, básicamente pola imposibilidá de consiguir una definición rigorosa que nun incluya les aiciones terroristes de los estaos. El primer intentu de definición producir en 1937 en tiempos entá de la [[Sociedá de Naciones]]:
:{{cita|«Cualquier actu criminal dirixíu contra un estáu y empuestu a o calculáu pa crear un estáu de terror nes mentes de persones particulares, d'un grupu de persones o del públicu polo xeneral.»<ref name="unodc">[
:{{cita|«Repite que los actos criminales empuestos o calculaos pa provocar un estáu de terror nel públicu xeneral, un grupu de persones o persones particulares pa propósitos políticos son inxustificables en cualquier circunstancia, cualesquier que seyan les considerancies polítiques, filosófiques, ideolóxiques, raciales, étniques, relixoses o de cualesquier otra naturaleza que puedan ser invocaes pa xustificalos.»}}
Llinia 141:
* ente 1979 y 1981 realizóse una investigación encargada pol Ministeriu del Interior d'Alemaña que pretendía afondar na biografía de persones sospechoses de terrorismu (la mayoría d'estrema esquierda, y unos cuantos d'estrema derecha). Amás de la consulta d'espedientes, realizáronse múltiples entevistes con terroristes encarcelaos. De la investigación deducióse'l perfil d'un profesional del terrorismu sobre la base d'una concreta evolución psicolóxica: situación inicial de opresión (social y/o familiar); vida na clandestinidá onde se desenvolvía un contra modelu de la so vida anterior; desenvolvimientu d'una dicotomía amigu-enemigu que desaguaba nuna perda del sentíu de la realidá.
* Martha Crenshaw (basándose en testimonios autobiográficos d'ex miembros y miembros del [[IRA]], [[OLP]], etc.), Marc Sageman (sobre la llamada "Yihad"), Khapta Akhmedova y Ariel Merari (sobre la redolada social y familiar de los terroristes), Eyad El-Sarraj (sobre'l terrorismu suicida), Brian Barber (sobre nuevos de la franxa de Gaza), Anne Speckhard (al traviés del testimoniu de rehenes de terroristes); Jerrold Post, Nichole Argo y Yoram Schweizer (a partir de testimonios recoyíos en cárceles israelines y palestines); y Nasra Hassam (a partir d'entrevistes con miembros de Hamas y Yihad){{ensin referencies}}.
Michael Ignatieff considera que'l terrorismu alministra'l terror psicolóxico pa minar per dientro les instituciones democrátiques, retayando los derechos de los ciudadanos, dándo-y más atribuciones a los poderes coactivos del Estáu y suspendiendo les garantíes constituciones. Entá cuando ye derrotáu, el terrorismu tien munches chances d'anular la vida democrática. Pa eso, ye de capital importancia que l'estáu s'autu-regule, controlando'l funcionamientu de les sos propies instituciones con independencia del executivu.<ref>Ignatieff, M. 2005. El Mal Menor. Ética Política nuna era de terror, Bogotá, Taurus.
Los grupos separatistes apelen a crear tracamundiu dientro de la opinión pública, lo cual convertir en dependientes de los medios de comunicación. La seleición de les víctimes llevar a cabu siguiendo dos criterios, la so vulnerabilidá y la so importancia pal estáu. Pol desconocimientu del terrén, viaxeros, turistes, y estranxeros son potenciales fontes d'ataques a lo llargo de la historia. El terrorismu y l'imperialismu paecen fenómenos amestaos nun sentíu.<ref>Korstanje, M. (2011). "Porqué a la industria turística esmolezlu'l Terrorismu?". Turismu y Sociedá. Vol 12, pp. 147-167</ref> Dellos especialistes como [[Maximiliano Korstanje]] enfatizan nel terrorismu como una rellación dialéutica ente un Estáu incapaz de visualizar, controlar y sofitar l'orde, y un grupu d'insurxentes qu'apelen a la violencia como forma disuasoria pa imponer un mensaxe. El terrorismu nun ye nin monopoliu d'un Estáu, nin d'un grupu, sinón l'aición comunicativa ente dambos qu'en virtú d'un conflictu real, enconten un discursu sofitáu pol odiu. Inevitablemente, el terrorismu lleva a la represión y al exerciciu de la violencia.<ref>Korstanje, M. "The Legacy of Samuel Hungtinton in Terrorist Studies". CrossRoads, Vol 9 (2), 2011, pp. 26-66</ref><ref>Skoll G & Korstanje M “Constructing an American fear culture from red scares to terrorism”, Int. J. Human Rights and Constitutional Studies, 2013, 1, 341-364</ref>
== Represión del terrorismu ==
[[Ficheru:ArmaTiroPumEtaMilikiliklik26 8.jpg|thumb|Miembros d'Euskadi Ta Askatasuna (ETA) disparen salves al aire nel [[Gudari Eguna]] d'[[Aritxulegi]], [[Oiartzun (Guipúzcoa)|Oiartzun]], [[Guipúzcoa]], el [[25 de setiembre]] de [[2006]].]]
Les formes y ferramientes pa combatir a les persones y organizaciones a les qu'un Estáu califica de terroristes o potencialmente terroristes, fueron y son oxetu de discutiniu. En dellos casos sostúvose que la represión del terrorismu tien de realizase siguiendo los procedimientos llegales, respetando los derechos humanos de les persones y calteniendo el sistema democráticu, pero n'otros casos l'Estáu recurrió a procedimientos illegales, fuercies parapoliciales y paramilitares, autorización de la [[tortura]], suspensión de los derechos humanos ya inclusive instalación de [[dictadura|dictadures]]. Ente los procedimientos pa reprimir el terrorismu, tamién se sostuvo la necesidá de secuestrar y suprimir la identidá de los fíos de les persones a los que l'Estáu imputa ser terroristes.<ref name="Identidá desaposio">{{Cita llibru|apellíos=Ferrera|nome=Matilde|enllaceautor=Matilde Ferrera|coautores=Tenembaum, Ernesto|títulu=Identidad desaposio y restitución|añu=2007|editorial=Güeles de Plaza de Mayo|ubicación=Buenos Aires}}</ref> Nesti postreru sentíu, la xueza
{{cita|Toi convencida que los sos fíos yeren terroristes, y terrorista ye sinónimu d'asesín. A los asesinos yo nun pienso devolve-yos los fíos porque nun sería xusto faelo. Nun tienen derechu a crialos. Tampoco voi a pronunciar pola devolución de los neños a ustedes. Ye ilóxicu alteriar a eses criatures que tán en manes de families decentes que van saber educalos como nun supieron faer ustedes colos sos fíos. Namái sobre'l mio cadabre van llograr la tenencia d'esos neños.|Delia Pons,
Ente les esperiencies internacionales más destacaes pa reprimir aiciones calificaes como terroristes atopen les que realizaron los gobiernos militares [[Procesu de Reorganización Nacional|arxentín]] y [[Réxime Militar (Chile)|chilenu]] na década de 1970, el gobiernu italianu frente a les [[Brigaes Rojas]], el gobiernu español frente a la [[ETA]] ente los años 1983 y 1987 (casu [[GAL]]) y el gobiernu de los [[Estaos Xuníos]] na llamada [[Guerra contra'l terrorismu]]. Les práutiques, táctiques, y estratexes de gobiernos, exércitos y otros grupos especializaos contra'l terrorismu, denominar [[contraterrorismu]].
Llinia 188:
* {{cita llibru|apellíos=Pisano|nome=Isabel|enllaceautor=Isabel Pisano|editorial=Plaza & Janés Editor|títulu=[[Yo terrorista]]|añu=2004|isbn=8401378826}}
* [http://www.upo.es/personal/mrtorsor/ Torres, Manuel R]
* {{cita llibru|id=ISBN 978-88-548-5063-7|títulu=Problemi y prospettive dell'ecologia radicale y dell'ecoterrorismu,.|añu=2012|autor=Giuseppe Gagliano|editorial=Editore Aracne,Roma}}
=== Llistaos d'organizaciones consideraes terroristes ===
* [http://www.ict.org.il/inter_ter/org.cfm Base de datos de ITC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071024105650/http://www.ict.org.il/inter_ter/org.cfm |date=2007-10-24 }}
* [http://www.au.af.mil/au/aul/bibs/tergps/tg98tc.htm Biblioteca de la Universidá del Aire] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040306082850/http://www.au.af.mil/au/aul/bibs/tergps/tg98tc.htm |date=2004-03-06 }}
* [http://www.cdi.org/terrorism/terrorist-groups.cfm CDI]
* [
* [http://www.ugr.es/~gesyp/ GESYP. Grupu d'Estudios sobre Política y Seguridá Internacional]
Llinia 205:
* [http://www.terroryzm.com Artículos de terrorismu] (n'inglés) Artículos sobre terrorismu en centroeuropa. Centru de Terrorismu de Polonia
* [http://www.ucm.es/info/nomaes/17/avrocca_sloterdijk3.pdf Adolfo Vásquez Roca sobre'l terrorismu modernu. Universidá Complutense de Madrid]
* [http://www.ugr.es/~jjordan/publicaciones/insurgencia.pdf Les nueves insurxencies. Analís d'un fenómenu estratéxicu emerxente, Anuariu de Derechu Internacional, Vol. XXIV, (2008), pp. 271-298] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111117200325/http://www.ugr.es/~jjordan/publicaciones/insurgencia.pdf |date=2011-11-17 }} por [http://www.ugr.es/~jjordan/ Javier Xordán]
* [http://www.fundacionabravanel.org Fundación Abravanel. Estudios Llatinoamericanos pa la Democracia Contemporánea.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217072229/http://fundacionabravanel.org/ |date=2014-12-17 }}
{{Tradubot|Terrorismo}}
|