Diferencies ente revisiones de «Terrorismu»

Navegar l'historial de mou interactivu

← Edición más antigua Edición más nueva →

Contenido eliminado Contenido añadido

VisualTestu wiki

Revisión a fecha de 22:48 6 feb 2021 editar XabatuBot (alderique \| contribuciones) Bots, Exenciones de bloqueos IP 1 445 939 ediciones m iguo testu: Conservadurismu => Conservadorismu ← Edición más antigua		Revisión a fecha de 16:14 20 set 2024 editar desfacer InternetArchiveBot (alderique \| contribuciones) 35 327 ediciones Recuperando 1 referencia(es) y marcando 5 enllace(s) como rotu(os).) #IABot (v2.0.9.5 Edición más nueva →
(Nun s'amuesen 25 revisiones intermedies de 7 usuarios)
Llinia 1: {{1000}} {{Ficha xenérica}} El '''terrorismu''' ye l'usu sistemáticu del [[terror]]<ref>[http://www.merriam-webster.com/dictionary/terrorism Terrorism], nel Diccionariu Merriam-Webster OnLine</ref> para [[Coacción\|coaccionar]] a [[sociedá\|sociedaes]]es o [[gobiernu\|gobiernos]], utilizáu por una amplia gama de pseudoorganizaciones polítiques na promoción de los sos oxetivos, tantu por [[partíu políticu\|partíos políticos]] [[nacionalista\|nacionalistes]] y non nacionalistes, de [[Derecha política\|derecha]] como d'[[Izquierda política\|esquierda]], según tamién por [[corporacion]]es, [[Yihadismu\|grupos relixosos]], [[racista\|racistes]], [[colonialismu\|colonialistes]], [[independencia\|independentistes]], [[revolución\|revolucionarios]], [[Conservadorismu\|conservadores]] y [[Terrorismu patrocináu per Estaos\|gobiernos nel poder]].<ref name="britannica">{{cita web\|url=http://www.britannica.com/eb/article-9071797\|títulu=Terrorism\|fechaaccesu=26 d'avientu de 2008\|editorial=Encyclopædia Britannica\|páxines=3}}</ref> El terrorismu, como [[táctica]], ye una forma de [[violencia]] que s'estrema del [[terrorismu d'Estáu]] pol fechu de que nesti últimu casu los sos autores pertenecen a [[Estáu\|entidaes gubernamentales]]. Estrémase tamién de los actos de [[guerra]] y de los [[crímenes de guerra]] en que se produz n'ausencia de guerra.<ref>[http://www.ict.org.il/var/119/17070-Def%20Terrorism%20by%20Dr.%20Boaz%20Ganor.pdf, Boaz Ganor, Definiendo'l terrorismu (n'inglés)]</ref> La presencia d'actores non estatales en conflictos armaos creó discutiniu con al respective de l'aplicación de les [[lleis]] de [[guerra]]. Línea 6 ⟶ 7: La pallabra «terrorismu» tien fuertes connotaciones polítiques y tien elevada carga emocional y esto enzanca consensuar una definición precisa. Ye común l'usu de la pallabra ~~per~~por parte de gobiernos p'acusar a los sos opositores.<ref>{{Cita llibru\|apellíos=Nosiglia\|nome=Julio Y.\|títulu=[http://www.abuelas.org.ar/material/documentos/botin_guerra.pdf Botín de guerra]\|añu=1985\|editorial=Buenos Aires: Cooperativa Tierra Fértil, páx. 184}}</ref><ref name=penelopes /> Tamién ye común que les organizaciones ya individuos que lu practiquen refuguen el términu por inxustu o imprecisu.<ref>[http://www.germanguerilla.com/red-army-faction/index.htm, Manifiestos y comunicaos de la RAFl]</ref> Tanto los unos como los otros suelen entemecer el conceutu cola llexitimidá o ilegitimidad de los motivos propios o del so antagonista. A nivel académicu, optar por atender puramente a la naturaleza de los incidentes ensin especular sobre los motivos nin xulgar a los autores. Dellos medios de comunicación como la británica [[BBC]], que deseyen enfatizar la so imparcialidá, ~~suxuren~~suxeren nos sos guíes d'estilu evitar el términu ''terrorista'' y ''terrorismu''.<ref>[~~http~~https://web.archive.org/web/20060326100057/https://www.bbc.co.uk/guidelines/editorialguidelines/assets/advice/guidanceontheuseoflanguagewhenreportingterrorism.doc BBC - Guidance on the use of language when reporting terrorism] (inglés)</ref><ref>{{cita web\|títulu=La BBC alvierte a la so redaición del emplegu del términu 'terrorista'\|autor=El Mundo\|url=https://www.elmundo.es/elmundo/2005/12/16/comunicacion/1134734591.html\|fecha=16 d'avientu de 2005}}</ref> == Definiciones == El Diccionariu de la [[Real Academia Española]], na meyora de la so ~~ventiava~~ventena tercer edición modifica l'anterior incluyendo una tercer acepción, define'l términu ''«terrorismu»'' como: {{cita\|'''Terrorismu'''<br />1. m. Dominación pol terror.<br />2. m. Socesión d'actos de violencia executaos pa infundir terror.<br />3. m. Actuación criminal de bandes entamaes, que, reiteradamente y polo común de manera indiscriminada, pretende crear alarma social con fines políticos.<ref>[http://buscon.rae.es/draeI/SrvltObtenerHtml?orixe=RAI&IDLEMA=68265&NEDIC=Si ''Terrorismu'', Diccionariu de la Real Academia Española]</ref>}} Línea 34 ⟶ 35: {{cita\|«l'aición violenta executada por persones al serviciu d'una organización, col enfotu de infundir mieu a un sector de la sociedá, y utilizar esti mieu pa tratar d'algamar un fin políticu.»}} Pela so parte, Fernando Reinares definió'l conceutu específicu de '''terrorismu internacional''', como'l que:<ref>[http://www.realinstitutoelcano.org/analisis/766.asp Revista ARI, núm. 82 de 2005] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20071011182247/http://realinstitutoelcano.org/analisis/766.asp \|date=2007-10-11 }}. Artículu publicáu por Fernando Reinares. Real Institutu Elcano d'Estudios Internacionales y Estratéxicos.</ref> {{cita\|«de primeres, ... prauticar cola apostada intención d'afectar la estructura y distribución del poder en rexones enteres del planeta o inclusive a escala mesma de la sociedá mundial. En segundu términu, aquel que los sos actores individuales y coleutivos estendieren les sos actividaes por un significativu númberu de países o árees xeopolítiques, d'acordies col algame de los propósitos declaraos»}} Línea 47 ⟶ 48: == Evolución del términu == [[~~Archivu~~Ficheru:WTC-remnant highres.jpg\|thumb\|170px\|[[11 de setiembre]] de [[2001]]: Un bomberu de Nueva York repara lo que queda de la Torre Sur.]] P'aportar a una mayor comprensión de la naturaleza del terrorismu, ye conveniente un analís más detalláu, de la evolución nel usu del términu. La pallabra «terror» provién del idioma [[llatín]] «''terror''» o «''terroris''», sinónimu de «Deimos». Na [[Antigua Grecia]], [[Ares (mitoloxía)\|Ares]], Dios de la Guerra, tenía dos fíos: [[Fobos (mitoloxía)\|Phobos]] y [[Deimos (mitoloxía)\|Deimos]] (Mieu y Terror). Línea 61 ⟶ 62: El terror, como arma política de los ciudadanos, apaeció en [[Rusia]] na segunda metá del sieglu XIX, ente dellos grupos opositores al réxime [[zar]]ista, tomando como inspiración el [[terrorismu d'Estáu]] de la Revolución francesa. En [[1862]], Piotr Zaichnevski redactó'l manifiestu tituláu ''Joven Rusia'' proclamando: {{cita\|Estudiemos la historia d'Occidente y sacáu les sos lleiciones: vamos ser más consecuentes que los llastimosos revolucionarios franceses de 1848; pero vamos saber dir más ~~llueñe~~lloñe que los grandes ~~campeonos~~campeones del terror de 1792. Nun vamos recular, inclusive si pa baltar l'orde establecíu fainos falta vertir tres veces más sangre que los xacobinos franceses.<ref>Heller, Michel (1985), ''L'home nuevu soviéticu. De la utopía a la realidá.'', Barcelona, Suramericana-Planeta, ISBN 950-37-0180-5, páx. 17</ref>}} Les primeres crítiques teóriques ellaboraes contra al terrorismu, y la distinción del conceutu colos de «derechu a la resistencia» y «tiranicidio», provienen del propiu campu de los revolucionarios rusos antizaristas, como [[Georgi Plejánov]] nel so llibru ''Anarquismu y socialismu'' (1894),<ref>Plejánov (1969). ''Contra l'anarquismu'', Calden, Buenos Aires.</ref> [[Lenin]] nel capítulu “¿Qué hai de común ente'l economismu y el terrorismu?” incluyíu nel so famosu llibru ''[[¿Qué faer?]]'' (1902),<ref>Lenin, Vladimir Ilich (1902). “¿Qué hai de común ente'l economismu y el terrorismu?”, en ''¿Qué faer?. Problemes ingrientes del nuesu movimientu'', n'Obres Escoyíes [1974], Buenos Aires: Cartago, Tomu I, pp 458-461.</ref> y sobremanera [[León Trotsky]], que publicó ''Terrorismu y comunismu'' en 1905. Nel so sentíu actual, el términu foi acuñáu extensivamente pola [[propaganda]] [[nazi]] pa faer referencia a los movimientos de [[Práutiques de resistencia\|resistencia]] de los países ocupaos pol exércitu [[Alemaña\|alemán]] y consolidáu poles [[dictadura\|dictadures]] [[América Llatina\|~~latinomericanas~~llatinomericanes]] de les décades [[~~1970s~~años 1970\|del 70]] y [[~~1980s~~años 1980\|del 80]] y los [[Estaos Xuníos]], nel marcu de la [[Doctrina de la Seguridá Nacional]] desenvuelta dende la [[Escuela de les Amériques]]. En dambos casos fixo patente qu'esisten rellaciones estreches ente'l '''terrorismu''' realizáu por ciudadanos y el [[terrorismu d'Estáu]], siendo aquel, munches vegaes, la xustificación d'ésti.<ref>Woods, Alan (2003). [http://www.engels.org/bolxev/cap1/1_4.htm "La nacencia del marxismu rusu"], ''Historia del Partíu Bolxevique dende los sos empiezos hasta la Revolución d'Ochobre'', Marid: Fundación Federico Engels, ISBN 84-932118-3-4.</ref> Un estudiu de 2003 realizáu pol exércitu estauxunidense<ref>Estudiu sobre definiciones de terrorismu ellaboráu pol exércitu de los EE.XX. [http://www.carlisle.army.mil/ssi/pubs/2003/bounding/bounding.pdf]</ref> afirma qu'esisten más de 100 definiciones de terrorismu. Por toos estos factores, munchos especialistes consideren la pallabra ''terrorismu'' un términu que nel so usu aportó nun conceutu puramente propagandísticu pa descalificar al enemigu más que definir una situación de forma oxetiva. Línea 72 ⟶ 73: A pesar de la reconocencia y de la so conveniencia, nun foi nunca posible algamar un consensu sobre la definición de terrorismu, básicamente pola imposibilidá de consiguir una definición rigorosa que nun incluya les aiciones terroristes de los estaos. El primer intentu de definición producir en 1937 en tiempos entá de la [[Sociedá de Naciones]]: :{{cita\|«Cualquier actu criminal dirixíu contra un estáu y empuestu a o calculáu pa crear un estáu de terror nes mentes de persones particulares, d'un grupu de persones o del públicu polo xeneral.»<ref name="unodc">[~~http~~https://web.archive.org/web/20071012230930/http://www.unodc.org/unodc/terrorism_definitions.html Copia archivada] del [http://www.unodc.org/unodc/terrorism_definitions.html orixinal] ''Definitions of Terrorism'', United Nations, Office on Drugs and Crime]</ref>}} ElLa resolución 51/210, «Midíes pa esaniciar el terrorismu internacional», adoptada na 88ª Asamblea Plenaria de 17 d'avientu de 1996, proclama nel puntu I.2<ref>[http://www.un.org/documents/ga/res/51/a51r210.htm Testu completu ~~del~~de la resolución 51/210, «Midíes pa esaniciar el terrorismu internacional», de les Naciones Xuníes]</ref> que l'Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes: :{{cita\|«Repite que los actos criminales empuestos o calculaos pa provocar un estáu de terror nel públicu xeneral, un grupu de persones o persones particulares pa propósitos políticos son inxustificables en cualquier circunstancia, cualesquier que seyan les considerancies polítiques, filosófiques, ideolóxiques, raciales, étniques, relixoses o de cualesquier otra naturaleza que puedan ser invocaes pa xustificalos.»}} Nun informe a la ONX l'especialista A.P Schmid<ref name="unodc" /> propunxo tomar como puntu de partida'l conceutu de [[crime de guerra]], considerando que, si la so definición estiéndese a la de paz, algámase una bien funcional definición de los actos de terrorismu como los equivalentes en tiempu de paz a los crímenes de guerra». Dientro del conxuntu de definiciones ~~esquizaes~~esploraes una de les más recién foi la formulada'l [[1 d'avientu]] de [[2004]] incluyida nel informe final del Grupu d'espertos d'Altu Nivel sobre les Amenaces, los Desafíos y los Cambeos, nomáu pol Secretariu Xeneral de Naciones Xuníes: :{{cita\|Cualquier actu, amás de los yá especificaos nos convenios y convenciones vixentes sobre determinaos aspeutos del terrorismu, los convenios de Xinebra y el Resolvimientu 1566 del Conseyu de Seguridá de Naciones Xuníes (2004), destináu a causar la muerte o mancadures corporales graves a un civil o a un non combatiente cuando'l propósitu de dichu actu, pola so naturaleza o contestu, seya amedranar a una población o obligar a un gobiernu o a una organización internacional a realizar una aición o abstenese de faela.<ref>[http://cumbre.clubmadrid.org/ Cume Internacional Sobre la Democracia, Terrorismu y la Seguridá]</ref>}} Línea 116 ⟶ 117: == Armes terroristes == Anque práuticamente cualquier cosa puede ser considerada una arma (dende una cerilla y un palu d'escoba hasta una bomba atómica), los terroristes utilizaron davezu [[arma curtia\|armes curties]]{{ensin referencies}} o [[arma semiautomática\|~~semiautomáticas~~semiautomátiques]]{{ensin referencies}}. Dellos grupos [[integrismu\|integristes]] como [[Hezbolá]] llegaron a tener [[misil antiaéreo\|misiles antiaéreos]]. Tamién ye bien común l'usu de [[Bomba (esplosivu)\|bombes]] caseres de potencia variable, llegando a usar en dellos casos el mesmu cuerpu de los terroristes como vector d'aproximamientu de la bomba{{ensin referencies}}. Cuando lo que se pretendió ye un [[magnicidiu]] a una distancia segura del so dispositivu de seguridá suélense utilizar [[rifle]]s con [[mira telescópica]]{{ensin referencies}}. Polo xeneral, los grupos terroristes tienden a utilizar cualquier elementu que-yos dexe llograr los sos oxetivos cola mayor resonancia mediática posible{{ensin referencies}}, yá seyan esos elementos armes procedentes de los exércitos regulares o adquiríes nel mercáu internacional de [[Industria armamentística\|tráficu d'armes]] o se trate de medios improvisaos. Especial relevancia tien l'atentáu del [[World Trade Center]] del [[atentaos del 11 de setiembre de 2001\|11 de setiembre de 2001]], nel que s'utilizaron aviones de pasaxeros secuestraos. Línea 132 ⟶ 133: * [[Armes nucleares]] Hai dellos precedentes d'ataques con armes de destrucción masiva. Unu nel que s'utilizaron axentes químicos ([[gas sarín]]), foi'l del grupu sectariu ''[[Aum Shinrikyō\|Verdá Suprema]]'', qu'asitió nun par d'ocasiones (en [[1994]] y en [[1995]]) un pequeñu dispositivu nel [[metro]] de [[Tokiu]]. Un atentáu realizáu con axentes biolóxicos ([[salmonella]]) foi l'asocedíu nel condáu de [[Wasco]], nel que los ~~ultraderechistas~~ultraderechistes intentaron utilizar l'atentáu con fines políticos, anque finalmente llograron la resultancia contraria al ser descubiertos. == Aspeutos psicolóxicos del terrorismu == Línea 140 ⟶ 141: * ente 1979 y 1981 realizóse una investigación encargada pol Ministeriu del Interior d'Alemaña que pretendía afondar na biografía de persones sospechoses de terrorismu (la mayoría d'estrema esquierda, y unos cuantos d'estrema derecha). Amás de la consulta d'espedientes, realizáronse múltiples entevistes con terroristes encarcelaos. De la investigación deducióse'l perfil d'un profesional del terrorismu sobre la base d'una concreta evolución psicolóxica: situación inicial de opresión (social y/o familiar); vida na clandestinidá onde se desenvolvía un contra modelu de la so vida anterior; desenvolvimientu d'una dicotomía amigu-enemigu que desaguaba nuna perda del sentíu de la realidá. * Martha Crenshaw (basándose en testimonios autobiográficos d'ex miembros y miembros del [[IRA]], [[OLP]], etc.), Marc Sageman (sobre la llamada "Yihad"), Khapta Akhmedova y Ariel Merari (sobre la redolada social y familiar de los terroristes), Eyad El-Sarraj (sobre'l terrorismu suicida), Brian Barber (sobre nuevos de la franxa de Gaza), Anne Speckhard (al traviés del testimoniu de rehenes de terroristes); Jerrold Post, Nichole Argo y Yoram Schweizer (a partir de testimonios recoyíos en cárceles israelines y palestines); y Nasra Hassam (a partir d'entrevistes con miembros de Hamas y Yihad){{ensin referencies}}. Michael Ignatieff considera que'l terrorismu alministra'l terror psicolóxico pa minar per dientro les instituciones democrátiques, retayando los derechos de los ciudadanos, dándo-y más atribuciones a los poderes coactivos del Estáu y suspendiendo les garantíes constituciones. Entá cuando ye derrotáu, el terrorismu tien munches chances d'anular la vida democrática. Pa eso, ye de capital importancia que l'estáu s'autu-regule, controlando'l funcionamientu de les sos propies instituciones con independencia del executivu.<ref>Ignatieff, M. 2005. El Mal Menor. Ética Política nuna era de terror, Bogotá, Taurus. </ref> Los grupos separatistes apelen a crear tracamundiu dientro de la opinión pública, lo cual convertir en dependientes de los medios de comunicación. La seleición de les víctimes llevar a cabu siguiendo dos criterios, la so vulnerabilidá y la so importancia pal estáu. Pol desconocimientu del terrén, viaxeros, turistes, y estranxeros son potenciales fontes d'ataques a lo llargo de la historia. El terrorismu y l'imperialismu paecen fenómenos amestaos nun sentíu.<ref>Korstanje, M. (2011). "Porqué a la industria turística esmolezlu'l Terrorismu?". Turismu y Sociedá. Vol 12, pp. 147-167</ref> Dellos especialistes como [[Maximiliano Korstanje]] enfatizan nel terrorismu como una rellación ~~dialéctica~~dialéutica ente un Estáu incapaz de visualizar, controlar y sofitar l'orde, y un grupu d'insurxentes qu'apelen a la violencia como forma disuasoria pa imponer un mensaxe. El terrorismu nun ye nin monopoliu d'un Estáu, nin d'un grupu, sinón l'aición comunicativa ente dambos qu'en virtú d'un conflictu real, enconten un discursu sofitáu pol odiu. Inevitablemente, el terrorismu lleva a la represión y al exerciciu de la violencia.<ref>Korstanje, M. "The Legacy of Samuel Hungtinton in Terrorist Studies". CrossRoads, Vol 9 (2), 2011, pp. 26-66</ref><ref>Skoll G & Korstanje M “Constructing an American fear culture from red scares to terrorism”, Int. J. Human Rights and Constitutional Studies, 2013, 1, 341-364</ref> == Represión del terrorismu == [[~~Archivu~~Ficheru:ArmaTiroPumEtaMilikiliklik26 8.jpg\|thumb\|Miembros d'Euskadi Ta Askatasuna (ETA) disparen salves al aire nel [[Gudari Eguna]] d'[[Aritxulegi]], [[~~Oyarzun~~Oiartzun (Guipúzcoa)\|Oiartzun]], [[Guipúzcoa]], el [[25 de setiembre]] de [[2006]].]] Les formes y ferramientes pa combatir a les persones y organizaciones a les qu'un Estáu califica de terroristes o potencialmente terroristes, fueron y son oxetu de discutiniu. En dellos casos sostúvose que la represión del terrorismu tien de realizase siguiendo los procedimientos llegales, respetando los derechos humanos de les persones y calteniendo el sistema democráticu, pero n'otros casos l'Estáu recurrió a procedimientos illegales, fuercies parapoliciales y paramilitares, autorización de la [[tortura]], suspensión de los derechos humanos ya inclusive instalación de [[dictadura\|dictadures]]. Ente los procedimientos pa reprimir el terrorismu, tamién se sostuvo la necesidá de secuestrar y suprimir la identidá de los fíos de les persones a los que l'Estáu imputa ser terroristes.<ref name="Identidá desaposio">{{Cita llibru\|apellíos=Ferrera\|nome=Matilde\|enllaceautor=Matilde Ferrera\|coautores=Tenembaum, Ernesto\|títulu=Identidad desaposio y restitución\|~~año~~añu=2007\|editorial=Güeles de Plaza de Mayo\|ubicación=Buenos Aires}}</ref> Nesti postreru sentíu, la ~~jueza~~xueza [[arxentina]] Delia Pons espresó en 1978 a l'Asociación [[Güeles de Plaza de Mayu]], la doctrina xurídica que sostenía en materia de fíos de persones calificaes como terroristes pol Estáu: {{cita\|Toi convencida que los sos fíos yeren terroristes, y terrorista ye sinónimu d'asesín. A los asesinos yo nun pienso devolve-yos los fíos porque nun sería xusto faelo. Nun tienen derechu a crialos. Tampoco voi a pronunciar pola devolución de los neños a ustedes. Ye ilóxicu alteriar a eses criatures que tán en manes de families decentes que van saber educalos como nun supieron faer ustedes colos sos fíos. Namái sobre'l mio cadabre van llograr la tenencia d'esos neños.\|Delia Pons, ~~Jueza~~Xueza de Menores.<ref name="Identidá desaposio" />}} Ente les esperiencies internacionales más destacaes pa reprimir aiciones calificaes como terroristes atopen les que realizaron los gobiernos militares [[Procesu de Reorganización Nacional\|arxentín]] y [[Réxime Militar (Chile)\|chilenu]] na década de 1970, el gobiernu italianu frente a les [[Brigaes Rojas]], el gobiernu español frente a la [[ETA]] ente los años 1983 y 1987 (casu [[GAL]]) y el gobiernu de los [[Estaos Xuníos]] na llamada [[Guerra contra'l terrorismu]]. Les práutiques, táctiques, y estratexes de gobiernos, exércitos y otros grupos especializaos contra'l terrorismu, denominar [[contraterrorismu]]. Línea 159 ⟶ 160: {{cita\|El terrorismu ye un fechu d'esceición y de gravedá tal que reclama derechos proporcionales. Hai normes y pautes que nun son d'aplicación nesti casu. Por casu, el derechu al “[[hábeas corpus]]”. Nesti tipu de llucha, el secretu que tien d'envolubrar les operaciones especiales, fai que nun tenga de sopelexar se a quien se prindó y a quien se deba prindar. Tien De esistir una nube de silenciu qu'arrodie tou... y esto nun ye compatible cola llibertá de prensa”.<ref>{{Cita llibru\|apellíos=Nosiglia\|nome=Julio Y.\|títulu=[http://www.abuelas.org.ar/material/documentos/botin_guerra.pdf Botín de guerra]\|añu=1985\|editorial=Buenos Aires: Cooperativa Tierra Fértil, páx. 55}}</ref>}} En dellos casos estremos llegóse a sostener la necesidá de que l'Estáu sustraiga los fíos de persones consideraes como terroristes, pa quitar la so identidá. Na Arxentina la ~~jueza~~xueza Delia Pons, titular del Tribunal de Menores de [[Lomas de Zamora]] esplicaba les razones d'esta midida a les [[Güeles de Plaza de Mayu]] con estes pallabres: {{cita\|Toi convencida de que los sos fíos yeren terroristes, y terrorista ye sinónimu d'asesín. A los asesinos yo nun pienso devolve-yos los fíos porque nun sería xusto faelo. Namái sobre'l mio cadabre van llograr la tenencia d'esos neños.<ref name=penelopes>{{cita web\|títulu=La historia non oficial\|autor=-yos Pénélopes\|editorial=-yos Pénélopes\|url=http://www.penelopes.org/Espagnol/xarticle.php3?id_article=43\|fechaaccesu=10 de xineru de 2008}}</ref>}} Línea 187 ⟶ 188: * {{cita llibru\|apellíos=Pisano\|nome=Isabel\|enllaceautor=Isabel Pisano\|editorial=Plaza & Janés Editor\|títulu=[[Yo terrorista]]\|añu=2004\|isbn=8401378826}} * [http://www.upo.es/personal/mrtorsor/ Torres, Manuel R]. ~~(2009) [~~{{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20181211133622/http://www.~~plazayvaldes~~upo.es/~~llibro~~personal/~~l'ecu~~mrtorsor/ \|date=2018-~~del~~12-11 }}. (2009) {{Enllaz rotu\|1={title}\|2={url}\|date={timestamp:%B %Y}\|bot=InternetArchiveBot\|1=terror/1319/ L'ecu del terror. Ideoloxía y propaganda nel terrorismu yihadista] \|2=http://www.plazayvaldes.es/llibro/l%27ecu-del \|date=August 2024 \|bot=InternetArchiveBot }}. Madrid: Plaza & Valdés. * {{cita llibru\|id=ISBN 978-88-548-5063-7\|títulu=Problemi y prospettive dell'ecologia radicale y dell'ecoterrorismu,.\|añu=2012\|autor=Giuseppe Gagliano\|editorial=Editore Aracne,Roma}} === Llistaos d'organizaciones consideraes terroristes === * [http://www.ict.org.il/inter_ter/org.cfm Base de datos de ITC] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20071024105650/http://www.ict.org.il/inter_ter/org.cfm \|date=2007-10-24 }} * [http://www.au.af.mil/au/aul/bibs/tergps/tg98tc.htm Biblioteca de la Universidá del Aire] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20040306082850/http://www.au.af.mil/au/aul/bibs/tergps/tg98tc.htm \|date=2004-03-06 }} * [http://www.cdi.org/terrorism/terrorist-groups.cfm CDI] * [~~http~~https://web.archive.org/web/20030608114758/http://www.state.gov/s/ct/rls/fs/2003/12389.htm Departamentu de Estáu - EEXX] * [http://www.ugr.es/~gesyp/ GESYP. Grupu d'Estudios sobre Política y Seguridá Internacional] Línea 204 ⟶ 205: * [http://www.terroryzm.com Artículos de terrorismu] (n'inglés) Artículos sobre terrorismu en centroeuropa. Centru de Terrorismu de Polonia * [http://www.ucm.es/info/nomaes/17/avrocca_sloterdijk3.pdf Adolfo Vásquez Roca sobre'l terrorismu modernu. Universidá Complutense de Madrid] * [http://www.ugr.es/~jjordan/publicaciones/insurgencia.pdf Les nueves insurxencies. Analís d'un fenómenu estratéxicu emerxente, Anuariu de Derechu Internacional, Vol. XXIV, (2008), pp. 271-298] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20111117200325/http://www.ugr.es/~jjordan/publicaciones/insurgencia.pdf \|date=2011-11-17 }} por [http://www.ugr.es/~jjordan/ Javier Xordán] * [http://www.fundacionabravanel.org Fundación Abravanel. Estudios Llatinoamericanos pa la Democracia Contemporánea.] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20141217072229/http://fundacionabravanel.org/ \|date=2014-12-17 }} {{Tradubot\|Terrorismo}} Línea 211 ⟶ 212: {{control d'autoridaes}} [[Categoría:Terrorismu\| ]] ~~[[Categoría:Wikipedia:Revisar traducción]]~~ [[Categoría:Wikipedia:Artículos con referencies a la RAE]]