Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Ernesto Guevara
Ernesto Guevara

Che Guevara



Ministro d'Industria de Cuba
1959 – 1965
Naiximiento 14 de chunio de 1928
Rosario (Archentina)
Muerte 9 d'octubre de 1967
La Higuera (Bolivia)
Partiu Partido Comunista de Cuba
Profesión Medico y politico
Sinyal

Ernesto Guevara naixiu de Rosario, Archentina o 14 de chunio de 1928 y muerto en La Higuera, Bolivia o 9 d'octubre de 1967, dito lo Che Guevara u simplament lo Che, estió un politico revolucionario y líder guerrillero.

Naixito de Rosario en una d'una familia burguesa. Pareixe que cuan teneba dos anyos enferma d'asma, que tien mientres tota la suya vida, y por ixo la suya familia se tresladó ta atro puesto con clima mas xuto, Alta Gracia (Cordoba, Archentina), sin que a suya malautía amillorase. A suya educación primaria estió en a casa suya, a cargo d'a suya mai, Celia de la Serna.

Estudió medicina en a Universidat de Buenos Aires. Mas tardi, en 1953, se tresladó ta Guatemala, a on s'une a las tesis populistas d'o president d'o país Jacobo Arbenz, que fue derrocato por os filoimperialistas. Perseguito por os nuevos gubernants, deixa Guatemala ta pasar a Mexico. Astí s'une a lo cerclo revolucionario de cubanos exiliatos que endrezaba Fidel Castro. Estió un d'os supervivients d'a operación "Granma", y chunto a Castro y Camilo Cienfuegos integró la triada que comandó lo trunfo militar d'os revolucionarios contra o gubierno de Batista (chinero de 1959).

Aintro d'o nuevo gubierno cubano organizó y dirichió lo Instituto Nacional de la Reforma Agraria, dende on creya nuevas leis agrarias, dimpués d'expropiar a los grans terratenients. Fue nombrato ministro d'Industria y president d'o Banco Nacional de Cuba. Estió la fegura prencipal d'o internacionalismo cubano, y d'a esfensa d'a solidaridat antiimperialista d'os países d'America, Africa y Asia, que queda reflectata en o suyo discurso en Alcher (1963).

En 1965 sorprende a lo mundo con a renuncia a los suyos cargos gubernamentals en Cuba, ta dirichir a luita revolucionaria d'o Congo. Dimpués d'ista experencia, se dedica a la luita guerrillera en diversos países americanos y, a la fin, en Bolivia (1966).

Preso por l'exercito boliviano, con a colaboración d'a CIA, fue asasinato en 1967. En 1997 as suyas restas, trobatas en 1995, fuoron enterratas en Cuba con as maximas honors.

O Che Guevara s'ha convertito en un mito, y ta muitos chóvens en un idolo. Se le han dedicato muitas cancions como Hasta siempre comandante Che Guevara de Carlos Puebla y versionata por Boikot, u Canción del elegido de Silvio Rodríguez.

Vinclos externos

editar