Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A Campanya (en francés Champagne) ye una provincia historica situata en o nord-este de Francia, conoixita por a producción d'o vin blanco esbrumoso dito de Champanya u mas a sobén champán. A rechión ye situata a bels 160 km a l'este de París. Bi ha cinco departamentos en ista rechion; Aisne, Aube, l'Alto Marne, Marne, y Sena y Marne. As ciudaz de Troyes (capital de Campanya), Rems y Épernay son os suyos prencipals centros comercials.

Campanya
Champagne
Provincia historica de Francia
Escudo de  Campanya
Bandera Escudo
Entidat
 • Estato
Provincia historica
Francia
Capital Troyes

A mayor parti d'a Campanya ye hue parti de l'actual rechión administrativa de Campanya-Ardenas.

As ferias d'a Campanya

editar

Mientres o sieglo XIII, as ferias celebratas en a Campanya uniban as ciudaz productoras de teixitos d'os Países Baixos con os centros situatos en Italia a on se tenyiban y dimpues exportaban. Ista ferias, que ya se feban dende prencipios de dito sieglo, estioron unas d'as primeras manifestacions d'a unión d'as economía a nivel europeu, caracteristica tipica de l'alta Edat Meya.

As grans ciudaz d'a rechión teneban grans almazens que encara pueden veyer-sen en a localidat Provins. Dende o norte i plegaban as telas feitas de lana y lin y dende o sud pebre y atras especias y farmacos. Se pagaba con monedas, pero ya prencipiaban a apareixer nuevos conceptos como os creditos provenients tamién d'Italia. Muitos d'istos biens que se mercaban astí veniban d'a Peninsula Iberica, a ormino a traviés d'o camín de Sant Chaime, que ya yera una rota de pelegrinache important en a epoca, atros productos tamién veniban de Alemanya.

Historia

editar

Campanya estió un condau dende o prencipio d'os sieglo XII. S'unió a la corona francesa gracias a lo matrimonio de Chuana de Campanya con Felipe de Francia, que sería rei en 1285 con o nombre de Felipe IV lo Fermoso. Manimenos a Campanya contina estando un territorio independient dica la suya muerte en 1314 y ye o suyo fillo Loís X dito lo Tozoludo quí a la fin la incorpora ta lo Reino de Francia.

Toponimia

editar

En textos navarros y en textos aragoneses como a "Cronica de Morea" s'escribe Campanya, Campayna d'alcuerdo con a fonetica aragonesa u Champanya d'alcuerdo con a fonetica francesa:

el cual se nombraua Micer Jufre de Villardoyn & era merechal del condado de Campayna

En os "Libros de Collidas d'as Cheneralidaz d'o Reino d'Aragón", correspondients a os anyos centrals d'o sieglo XV, se puet trobar tamién decumentos escritos en diferents ciudaz aragonesas a on apareixe escrito Champanyna, Xampanya y Jampanna[1], en referencia a os lienços provenients d'ista rechión.

Se veiga tamién

editar

Referencias

editar