1940
anyo
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Anyos: 1937 1938 1939 - 1940 - 1941 1942 1943 |
Decenios: Anyos 1930 - Anyos 1940 - Anyos 1950 |
Sieglos: Sieglo XIX - Sieglo XX - Sieglo XXI |
Escaicimientos
editarAragón
editarAtros países
editarMayo
editar- 10 de mayo - en a Segunda Guerra Mundial, aplicando o Fall Gelb u Plan Amariello de Gerd von Rundstedt y Erich von Manstein, as tropas d'a Wehrmacht dentran en Luxemburgo, Países Baixos, Belchica y Francia, prencipiando a dita batalla de Francia.
- 14 de mayo - en a Segunda Guerra Mundial, a Luftwaffe d'o Tercer Reich bombardeya a ciudat neerlandesa de Rotterdam, en o dito bombardeyo de Rotterdam.
- 26 de mayo - en a Segunda Guerra Mundial, l'Exercito britanico inicia a suya retirata d'o puerto francés de Dunkerque, en a dita Operación Dynamo.
Chunio
editar- 11 de chunio - nomás que un día dimpués d'a declaración de guerra d'o Reino d'Italia a lo Reino Uniu mientres a Segunda Guerra Mundial, la 2a Squadra Aerea d'a Regia Aeronautica atacó lo puerto de Valletta (Malta) con 33 bombarderos Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero, escoltaus por 18 cazas Fiat CR.32, prencipiando asinas lo setio de Malta.[1]
- 18 de chunio - en a Crida d'o 18 de chunio de 1940, o cheneral Charles de Gaulle fa una crida dende o suyo exilio en Londres a continar a guerra chunto con os Aliaus contra o Tercer Reich.
- 22 de chunio - con a redota d'os Aliaus y a signatura de l'armisticio d'o 22 de chunio de 1940 por o Gubierno d'o mariscal Philippe Pétain remata a batalla de Francia, mientres a Segunda Guerra Mundial.
Chulio
editar- 11 de chulio - luego d'a redota de Francia por o Tercer Reich, o mariscal Philippe Pétain establix a dita Francia de Vichèi, rechimen politico colaboracionista con os alemans.
- 19 de chulio - l'allora General der Infanterie Erich von Manstein recibe a Cruz de Caballer d'a Cruz de Fierro por os suyos feitos d'armas mientres a batalla de Francia.
Agosto
editar- 28 d'agosto - mientres a Segunda Guerra Mundial, Félix Éboué, Gubernador colonial francés, s'adhibe a la Francia Libre de Charles de Gaulle con os territorios d'os actuals estaus de Chad, Republica d'o Congo y Camerún.
- 30 d'agosto - presionata por o Tercer Reich, Rumanía signa os Alcuerdos de Craiova con Hongría, por os cuals cede a ixe país a parte norte de Transilvania.
Setiembre
editar- Suspenditos os Chuegos Olimpicos d'a XII Olimpiada d'a era muderna por a Segunda Guerra Mundial.
- 13 de setiembre - o Regio Esercito d'a Italia faixista de Mussolini ataca Echipto, protectorau britanico; sindembargo, os echipcianos refusan declarar a guerra a Italia.
- 25 de setiembre - redota d'os Aliaus en a batalla de Dakar (Segunda Guerra Mundial), cuan miroron de conquerir Senegal ta la Francia Libre.
- 27 de setiembre - o Tercer Reich, Italia y Chapón signan o dito Pacto Tripartito.
Octubre
editar- 1 d'octubre - o medico y politico panamenyo Arnulfo Arias Madrid se converte en o nuevo President de Panamá.
- 23 d'octubre - os dictadors d'Espanya, Francisco Franco, y d'o Tercer Reich, Adolf Hitler, fan una entrevista en Hendaia (Iparralde, en a Francia ocupata por os alemans) ta charrar d'a partecipación espanyola en a Segunda Guerra Mundial chunto a l'Eixe Roma-Berlín-Tokio. Ye a dita Entrevista d'Hendaia.
- 28 d'octubre - mientres a d'a Segunda Guerra Mundial, a Italia faixista de Benito Mussolini demanda a rendición de Grecia; en oposar-se o dictador griego Ioannis Metaxas, prencipia a Guerra Greco-Italiana.
- 30 d'octubre - en a Francia de Vichèi, o mariscal Philippe Pétain anuncia a colaboración con o Tercer Reich.
Naixencias
editarAragón
editarAtros países
editarChinero
editar- 1 de chinero - naixencia en Bayonne (Nueva Jersey) de l'actor estausunidense Frank Langella.
- 10 de chinero - naixencia en Long Beach (California) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico estausunidense Walter Hill.[2]
- 22 de chinero - naixencia en Chesterfield (Derbyshire) de l'actor britanico John Hurt.[3]
Febrero
editar- 4 de febrero - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o director cinematografico, guionista, montador cinematografico y actor estausunidense George A. Romero.[4]
- 9 de febrero - naixencia d'o escritor sudafricano J. M. Coetzee, Premio Nobel de Literatura en 2003.
- 23 de febrero - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Peter Fonda.[5]
Marzo
editar- 10 de marzo - naixencia en Ryan (Oklahoma) de l'actor estausunidense Chuck Norris.[6]
- 22 de marzo - naixencia en Samrong Yong (Indochina Francesa, hue Cambocha) d'o medico y actor cambochán Haing S. Ngor (†1996).[7]
- 26 de marzo - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense James Caan.[8]
- 29 de marzo - naixencia en Salvador (Bahia) d'a cantaire brasilera Astrud Gilberto.
Abril
editar- 6 d'abril - naixencia en Madrit de l'actor, director cinematografico y guionista espanyol de cine, teatro y televisión Andrés Pajares.[9]
- 16 d'abril - naixencia en Copenaguen d'a reina Margalida II de Dinamarca.
- 12 d'abril - naixencia en Chicago (Illinois, Estaus Unius) d'o musico y compositor de jazz estausunidense Herbie Hancock.
Mayo
editar- 5 de mayo - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor (y actor de voz) estausunidense Lance Henriksen.[10]
- 27 de mayo - naixencia en Becerril de Campos (Palencia, Castiella y Leyón) de l'atleta y politico espanyol Mariano Haro (†2024).
Chunio
editar- 7 de chunio - naixencia en Pontypridd (Galas) d'o cantaire britanico Tom Jones.
Chulio
editar- 13 de chulio - naixencia en Mirfield (Yorkshire de l'Ueste, Anglaterra) de l'actor britanico Patrick Stewart.[11]
- 18 de chulio - naixencia en Los Angeles (California) de l'actor, director cinematografico y productor cinematografico estausunidense James Brolin.[12]
Agosto
editar- 12 d'agosto - naixencia en Bari (Provincia de Bari, Pulla, Reino d'Italia, hue Italia) de l'actriz y actriz de voz italiana Giuliana Lojodice.[13]
- 16 d'agosto - naixencia en Sydney (Nueva Galas d'o Sud) d'o director cinematografico australiano Bruce Beresford.[14]
- 25 d'agosto - naixencia en Yangzhou (Republica de China, hue Republica Popular China) d'o chugador chino de tenis de mesa Zhuang Zedong (†2013).[15]
Setiembre
editar- 3 de setiembre - naixencia en Montevideo d'o periodista y escritor uruguayo Eduardo Galeano.
- 18 de setiembre - naixencia en Philadelphia (Pennsilvania) d'o cantaire y actor estausunidense Frankie Avalon.[16]
- 29 de setiembre - naixencia en Zapponeta (Pulla) d'o cantautor italiano Nicola di Bari.
Octubre
editar- 3 d'octubre - naixencia en Mar del Plata (provincia de Buenos Aires) de l'actriz y cantaire archentina Nacha Guevara.[17]
- 9 d'octubre - naixencia en Liverpool (Merseyside, Anglaterra) d'o musico, compositor y cantaire britanico John Lennon, que estió miembro de The Beatles (†1980).
- 13 d'octubre - naixencia en Little Rock (Arkansas) d'o saxofonista de jazz estausunidense Pharoah Sanders.
- 14 d'octubre - naixencia en Lucknow (Raj Britanico, hue Uttar Pradesh, India) d'o cantaire y compositor britanico Cliff Richard.
- 15 d'octubre - naixencia en Brisbane (Queensland) d'o medico australiano Peter C. Doherty, Premio Nobel de Medizina en 1996.
- 19 d'octubre - naixencia en Dublín de l'actor anglo-irlandés Michael Gambon.[18]
- 23 d'octubre - naixencia en Três Corações (Minas Gerais) d'o futbolista brasilero Pelé.
- 25 d'octubre - naixencia en Massillon (Ohio) d'o entrenador de baloncesto estausunidense Bob Knight.
- 28 d'octubre
- - naixencia en Mount Vernon (Nueva York) d'a guionista y productora cinematografica estausunidense Susan Harris.[19]
- - naixencia en Mytichtchi (oblast de Moscú) de l'astronauta ruso Guennadi Strekalov (†2004).
- 29 d'octubre - naixencia en Casablanca (Protectorau francés de Marruecos, hue Marruecos) d'a cantaire francesa Frida Boccara (†1996).
Noviembre
editar- 15 de noviembre - naixencia en de Cambridge (Massachusetts) de l'actor estausunidense Sam Waterston.[20]
- 27 de noviembre - naixencia en San Francisco (California) d'o filosofo, director de cine, guionista, y actor d'artes marcials estausunidense d'orichen chinés Bruce Lee (†1973).[21]
Aviento
editar- 30 d'aviento - naixencia d'o politico chilén Sergio Bitar.
- 31 d'aviento - naixencia en Munich (Bavera) d'o musico alemán Mani Neumeier.
Defuncions
editarAragón
editar- 17 de febrero - muere en Zaragoza (comarca de Zaragoza) o periodista y politico aragonés Antonio Mompeón Motos (n.1881).
Atros países
editarMarzo
editar- 16 de marzo - muere en Mårbacka (una aldeya de Sunne, en o condau de Värmland) d'a escritora y dramaturga sueca Selma Lagerlöf (n.1858).
- 26 de marzo - muere en Marousi l'atleta griego Spiridon Louis (n.1873).
Mayo
editar- 20 de mayo - muere en Motala (Östergötlands, Suecia) o escritor y poeta sueco Verner von Heidenstam, Premio Nobel de Literatura en 1916 (n.1859).
- 28 de mayo - muere en Beverly Hills (California, Estaus Unius) l'actor estausunidense Walter Connolly (n.1887).[22]
Chunio
editar- 29 de chunio - muere en Muralto (cantón d'o Tesino, Suiza) o pintor alemán d'o surrealismo, o expresionismo y l'arte abstracto Paul Klee (n.1879).
Chulio
editar- 16 de chulio - muere en Berlín o zoologo, naturalista y ornitologo alemán Alexander Koenig.
Agosto
editar- 21 d'agosto - muere asasinato en o suyo exilio en Coyoacán (Ciudat de Mexico, Mexico) o politico revolucionario ruso Leon Trotsky (n.1879).
- 30 d'agosto - muere en Cambridge (Cambridgeshire, Anglaterra) o fisico britanico Joseph John Thomson, Premio Nobel de Fisica en 1906 (n.1856).
Setiembre
editar- 26 de setiembre - suicidio en Portbou (Alto Empordán, Catalunya) d'o filosofo y escritor chodigo-alemán Walter Benjamin, cuan as autoridaz espanyolas franquistas miraban d'entregar-lo a o Tercer Reich, aliato de Franco.
- 27 de setiembre - muere engarcholato por o franquismo en Carmona (Sevilla, Andalucía) o catedratico y politico espanyol Julián Besteiro (n.1870).
Octubre
editar- 6 d'octubre - muere suicidato o militar chaponés Michitarō Komatsubara, luego d'estar redotato por l'Exercito Royo sovietico en a batalla de Khalkhin Gol en 1939 (n.1885).[23]
- 11 d'octubre - muere en Roma o matematico y fisico italiano Vito Volterra (n.1860).
- 15 d'octubre - muere en Barcelona, fusilato por os franquistas luego d'estar entregato a las autoridaz espanyolas por a Gestapo d'o Tercer Reich, o politico catalán Lluís Companys, president d'a Cheneralidat de Catalunya dende 1934 dica a suya muerte (n.1882).
- 18 d'octubre - muere en Brest (Finisterre, Bretanya) o poeta francés Saint-Pol-Roux (n.1861).
- 20 d'octubre - muere en Estocolmo l'arquitecto sueco Gunnar Asplund (n.1885).
Noviembre
editar- 3 de noviembre - muere en o suyo exilio en Montalban (Francia) o politico espanyol Manuel Azaña, President d'a Segunda Republica Espanyola (n.1880).
Se veiga tamién
editarReferencias
editar- ↑ (es) Giovanni Massimello y Giorgio Apostolo: Ases italianos de la II Guerra Mundial, Ediciones del Prado, Madrid, 2000, p.18 ISBN 84-8372-562-2
- ↑ (en) Walter Hill en IMDb.
- ↑ (en) John Hurt en IMDb.
- ↑ (en) George A. Romero en IMDb.
- ↑ (en) Peter Fonda en IMDb.
- ↑ (en) Chuck Norris en IMDb.
- ↑ (en) Haing S. Ngor en IMDb.
- ↑ (en) James Caan en IMDb.
- ↑ (en) Andrés Pajares en IMDb.
- ↑ (en) Lance Henriksen en IMDb.
- ↑ (en) Patrick Stewart en IMDb.
- ↑ (en) James Brolin en IMDb.
- ↑ (en) Giuliana Lojodice en IMDb.
- ↑ (en) Bruce Beresford en IMDb.
- ↑ (en) Zhuang Zedong obituary, en o diario The Guardian.
- ↑ (en) Frankie Avalon en IMDb.
- ↑ (en) Nacha Guevara en IMDb.
- ↑ (en) Michael Gambon en IMDb.
- ↑ (en) Susan Harris en IMDb.
- ↑ (en) Sam Waterston en IMDb.
- ↑ (en) Bruce Lee en IMDb.
- ↑ (fr) Walter Connolly en o catalogo d'a Bibliothèque Nationale de France.
- ↑ (en)Coox, Alvin D: Nomonhan: Japan Against Russia, 1939, Stanford University Press, 1990, ISBN 0-8047-1835-0