Gaan na inhoud

Tisj'a be'Aw

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Groep Jode resiteer die Kinot by die Westelike Muur. Een van die gewoontes is om op hierdie dag op die vloer eerder as op stoele te sit
'n Groep Jode resiteer op Tisj'a be'Aw die Kinot by die Westelike Muur
Jode bid tydens Tisj'a be'Aw aan die Westelike Muur in Jerusalem
Uitgegrawe klippe uit die Westelike Muur van die Tempelberg (Jerusalem, Israel), wat in 70 n.C. deur Romeinse muurbrekers op die straat geslaan is
Vernietiging van die Tempel in Jerusalem, skildery deur Francesco Hayez, 1867
Tisj'a be'Aw in die sinagoge, skildery deur Leopold Horovitz, 1887

Tisj'a be'Aw (Hebreeus: תשעה באב, [tiʃʕa bəˈʔav], luister (hulp·inligting), letterlik: "Negende in Aw") is 'n rou- en vasdag in Judaïsme, genoem na die negende dag (Tisj'a) van die maand Aw in die Joodse kalender. Die vas (bid en sonder kos bly) herdenk die vernietiging van beide die Salomo se Tempel deur die Nieu-Babiloniese Ryk en die Tweede Tempel deur die Romeinse Ryk in Jerusalem, wat oor die 656 jaar uitmekaar plaasgevind het, maar beide op dieselfde datum in die Joodse kalender val. Daarom word die dag "die hartseerste dag in die Joodse geskiedenis" genoem en dit is dus 'n dag wat glo vir tragedie bestem is.[1][2] Tisj'a be'Aw is in Julie of Augustus van die Gregoriaanse kalender.

Die vyf rampe

[wysig | wysig bron]

Volgens die Misjna Ta'anit 2,6 regverdig die volgende vyf rampe wat op die negende Aw plaasgevind het die vasdag:

  1. Die volk van Israel is in die woestyn aangekondig dat hulle nog 40 jaar moes dwaal.
  2. Die Tempel van Salomo (Eerste Tempel) en die Koninkryk Juda is in 586 v.C. deur die Babiloniërs onder Koning Nebukadnésar II vernietig en die Judeërs is gevange geneem en na Babilon verban.
  3. Die Tempel van Herodes (Tweede Tempel) is in 70 n. Chr. deur die Romeine vernietig.
  4. Die Bar Kochba-opstand teen Rome het in 135 misluk, Sjimon bar Kochba is doodgemaak en die vesting Betar verower.
  5. Die stad Jerusalem is deur die Romeine in 136 met die grond gelykgemaak.

Ander rampe

[wysig | wysig bron]
  • Op 15 Augustus 1095 (24 Aw 4855) verkondig Pous Urbanus II die Eerste Kruistog waartydens duisende Jode in die eerste maand vermoor en hul gemeenskappe in Duitsland en Frankryk vernietig is.
  • Op 18 Julie 1290 (9 Aw 5050) word die Jode uit Engeland verdryf.
  • Op 22 Julie 1306 (10 Aw 5066) word die Jode uit Frankryk verdryf.
  • Op 31 Julie 1492 (7 Aw 5252) word die Jode uit Spanje verdryf.
  • Op 1–2 Augustus 1914 (9–10 Aw 5674) betree die Duitse Keiserryk die Eerste Wêreldoorlog, wat grootskaalse omwentelinge in die Europese Joodse lewe sou veroorsaak en in die nasleep tot die Holocaust sou lei.
  • Op 2 Augustus 1941 (9 Aw 5701) ontvang SS-bevelvoerder Heinrich Himmler die formele goedkeuring vir "die finale oplossing" van die Nazi-party.
  • Op 23 Julie 1942 (9 Aw 5702) begin die massadeportasie van Jode van die Ghetto van Warskou na die Verdelgingskamp Treblinka.
  • Op 18 Julie 1994 (10 Aw 5754) lei die bomaanval op die Joodse gemeenskapsentrum in Buenos Aires (AMIA) tot 85 dooies en 300 beseerdes.
  • Op 15 Augustus 2005 (10 Aw 5765) begin die Israeliese onttrekking uit die Gasastrook wat lei tot die verdrywing van 8000 Jode uit Ghoesj Katif.

Datums

[wysig | wysig bron]

Tisj'a be'Aw is volgens die Joodse kalender op 9 Aw, die werklike herdenking begin egter altyd met sonsondergang op die vooraand (omdat 'n dag met sononder begin). Aangesien maande in die Joodse kalender altyd na die maan bereken word, wissel die datum van hierdie dag volgens die Gregoriaanse kalender. Indien 9 Aw op 'n Sabbat val, sal die herdenking op die volgende dag, 10 Aw, gehou word.

Jaar in die Joodse kalender Datum in die Gregoriaanse kalender
5778 21–22 Julie 2018
5779 10–11 Augustus 2019
5780 29–30 Julie 2020
5781 17–18 Julie 2021
5782 6–7 Augustus 2022
5783 26–27 Julie 2023
5784 12–13 Augustus 2024
5785 2–3 Augustus 2025
5786 22–23 Julie 2026
5787 11–12 Augustus 2027
5788 31 Julie – 1 Augustus 2028
5789 21–22 Julie 2029
5790 7–8 Augustus 2030
5791 28–29 Julie 2031

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (en) Elozor Barclay; Yitzchok Jaeger (2003). Guidelines: Over Four Hundred of the Most Commonly Asked Questions about the Three Weeks. Targum Press. p. 65. ISBN 978-1-56871-254-3. Hashem condemned this day to become destined for national disasters throughout history...
  2. ↑ (en) Pinchos Yehoshua Ellis (2005). Seasons in halacha. Targum Press. p. 267. ISBN 978-1-56871-369-4. Tisha B'Av initially became destined for tragedy...

Verdere leesstof

[wysig | wysig bron]
  • (de) Ismar Elbogen (1931). Der jüdische Gottesdienst in seiner geschichtlichen Entwicklung. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)
  • (de) Sylvie Anne Goldberg (2015). Tish'a be-Av. pp. 108–111. ISBN 978-3-476-02506-7. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tisj%27a_be%27Aw&oldid=2579350"