Spaanse Burgeroorlog

Die Spaanse Burgeroorlog (Spaans: Guerra Civil Española, Katalaans: Guerra civil espanyola) was 'n burgeroorlog in Spanje wat begin het na 'n staatsgreeppoging deur lede van die leër op die regering van die Tweede Spaanse Republiek. Die burgeroorlog het van 17 Julie 1936 tot 1 April 1939 in Spanje gewoed en is beëindig met die oorwinning van die rebelle en die daarstel van 'n diktatorskap gelei deur die Nasionalistiese Generaal Francisco Franco. Die ondersteuners van die Republiek, of Republikeine (republicanos), het die ondersteuning van die Sowjetunie en Meksiko verkry, terwyl ondersteuners van die Rebellie, ook bekend as Nasionales (nacionales), die bystand van die hoof-Europese spilmoonthede Nazi-Duitsland en Italië verkry het. Die VSA het amptelik neutraal gebly, maar het vliegtuie aan die Republiek en brandstof aan die Francisco Franco-regime verkoop.

Spaanse Burgeroorlog
Gernika na die bomaanval op die dorpie.
Datum 17 Julie 1936 – 1 April 1939 Ligging Spanje, Spaans-Marokko, Spaans-Sahara, Spaans-Guinee, Middellandse See, Noordsee Resultaat Nasionaliste oorwinning • Einde van die Tweede Spaanse Republiek • Begin van die Diktatorskap van Francisco Franco
Strydende partye
Republikeine • Republikeinse volksweermag (1936–1939) • Konfederale milisies (1936–1937) • Generalitat de Catalunya (1936–1939) • Baskiese weermag (1936–1937) Ondersteun deur: Internasionale Brigades  Sowjetunie  Meksiko  Frankryk  Verenigde State	Nasionaliste • Rewolusionêre weermag (1936–1939) • Spaanse Weermag in Afrika (1936–1939) • Falange (1936–1939) • Karliste (1936–1937) Ondersteun deur:  Italië  Nazi-Duitsland  Portugal
Aanvoerders
Manuel Azaña Díaz José Giral Francisco Largo Caballero Juan Negrín López Diego Martínez Barrio Indalecio Prieto Vicente Rojo Lluch José Miaja Hernández Saravia Hidalgo de Cisneros Carlos Romero Dolores Ibarruri Santiago Carrillo Lluís Companys José Antonio Aguirre B. Durruti (†) Cipriano Mera André Marty Wilhelm Zaisser	Emilio Mola (†) Francisco Franco José Sanjurjo (†) Miguel Cabanellas (†) Fidel Dávila Arrondo Francisco Gómez-Jordana Queipo de Llano Manuel Goded (†) Alfredo Kindelán Manuel Hedilla Manuel Fal Conde José María Gil-Robles Von Richtofen Hugo Sperrle Annibale Bergonzoli Gastone Gambara
Sterkte
450 000 infanterie 350 vliegtuie 200 tenks (1938)	600 000 infanterie 600 vliegtuie 290 tenks (1938)
Ongevalle en verliese
~500 000 gesneuweldes 450 000 vlugtelinge

Aanloop tot die oorlog

Historiese konteks

Spanje het in die eeu voor die uitbreek van die Spaanse Burgeroorlog verskeie burgeroorloë en opstande deurgemaak, uitgevoer deur beide hervormers en konserwatiewes wat mekaar se mag wou onttroon. Terwyl die hervormers die absolutistiese monargie in Spanje wou vervang, die ou regime tot 'n einde te bring en 'n nuwe modelstaat stig, wou die meeste tradisionalistiese sektore in die politieke sfeer die hervormings stelselmatig vermy en die monargie bewaar. Die Infante Carlos en sy nasate het hulle onder die slagspreuk "God, Land en Koning" geskaar en vir die saak van Spaanse tradisie, absolutisme en Katolisisme geveg teen die liberalisme en later die republikanisme van die Spaanse regerings van hulle tyd. Inisiatiewe soos die stigting van die Eerste Spaanse Republiek in 1873 het begin om neigings in die Spaanse konsep van die Staat te vestig.

Sien ook

• A las Barricadas

Kaarte

• 
  Oorsig oor die Spaanse Burgeroorlog.
• 
  Ontwikkeling van die Spaanse Burgeroorlog.
• 
  Spanje in Julie 1936
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine
• 
  Spanje in September 1936
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine
• 
  Spanje in Maart 1937
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine
• 
  Spanje in Oktober 1937
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine
• 
  Spanje in Julie 1938
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine
• 
  Spanje in Februarie 1939
  ██  Nasionaliste
  ██  Republikeine

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Spaanse Burgeroorlog.