Slag van Bronkhorstspruit

Die Slag van Bronkhorstspruit was die eerste geveg wat tydens die Eerste Vryheidsoorlog plaasgevind het. Die Slag het op 20 Desember 1880 by Bronkhorstspruit plaasgevind.

Slag van Bronkhorstspruit
Deel van die Eerste Vryheidsoorlog
Die destydse begraafplaas vir die gesneuwelde Engelse offisiere en manskappe
Datum 20 Desember 1880 Ligging 'n Paar myl vanaf Bronkhorstspruit, Transvaal Resultaat Oorwinning vir Boeremagte
Strydende partye
Verenigde Koninkryk	Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)
Bevelvoerders
Luitenant-Kolonel Anstruther	Frans Joubert
Sterkte
268	250
Ongevalle
156 dood en gewond Res is gevange geneem.	2 dood 5 gewond

Agtergrond

Na die Boere op 13 Desember 1880 by Paardekraal besluit het om te veg vir hulle onafhanklikheid, het die Transvalers die Britse garnisoen by Potchefstroom beleër en 'n voorlopige regering op Heidelberg ingestel. Intussen was die 94e regiment van die Britse magte onder bevel van lt.kol. P.R. Anstruther onderweg van Lydenburg om hulle by die Britse magte in Pretoria aan te sluit. Die opdrag vanaf Heidelberg was dat die Britse magte (nege offisiere en 154 manskappe) verhoed word om Pretoria te bereik.

Die Geveg

Die Boeremag van 200 man onder bevel van kommandant Frans Joubert het naby Bronkhorstspruit gelê en wag. Hier het hulle 'n handgeskrewe versoek na Anstruther gestuur om om te draai. Hy het geweier. In die geveg van 10 minute is 56 Britse soldate dood en 91 gewond. Van die gewondes het 21 met inbegrip van Anstruther later gesterf. Van die Boeremagte is twee man dood en vyf gewond.

Bronne

• Op Pad in Suid-Afrika. B.P.J. Erasmus. 1995. ISBN 1-86842-026-4
• Ensiklopedie van Suidelike Afrika, Eric Rosenthal, 1967.