Aardkern
Die aardkern is die binnenste deel van die Aarde; dit strek van die onderkant van die aardmantel op ’n diepte van sowat 2 900 km tot by die middelpunt van die Aarde op ’n diepte van ongeveer 6 370 km. Die aardkern omvat 16% van die volume van die Aarde en 32% van die massa.
Met seismologiese ondersoeke is vasgestel dat die digtheid van die Aarde op 2 900 km skielik toeneem, van ongeveer 5 500 tot 10 000 kg/m3, wat dui op ’n skielike verandering van die chemiese samestelling. Die kern bestaan grotendeels uit nikkelyster. Die grens tussen die mantel en kern word die Wiechert-Gutenberg-diskontinuïteit genoem.
Die aardkern word verdeel in ’n vaste binnekern en ’n vloeibare buitekern.
Buitekern
wysigDie feit dat longitudinale P-golwe (primêre of drukgolwe) wel deur die buitekern voortgeplant word, maar transversale S-golwe (sekondêre golwe) nie, dui daarop dat die nikkelyster in die buitekern grotendeels vloeibaar is. Konveksiestrome in die buitekern is verantwoordelik vir die opwekking van die Aarde se magneetveld. Twee prosesse is vir die konveksie in die buitekern verantwoordelik:
- Die belangrikste is waarskynlik die gedeeltelike stolling van vloeibare buitekernmateriaal op die binnekern. Veral die swaarder elemente word afgeset en ’n ligter residu bly oor. Dit het die neiging om te styg in die swaarder omringende buitekernmateriaal.
- ’n Tweede oorsaak is die oordrag van hitte deur die materiaal bo in die buitekern aan die aardmantel. Hierdeur koel dit af en word dit swaarder, waardeur dit na onder sink.
Binnekern
wysigDie Deense seismoloog Inge Lehmann het in 1936 aangetoon dat die binnekern (op ’n diepte van tussen 5 110 en 6 370 km) wel weer vas is. Ondanks die baie hoë temperatuur van sowat 5 800 K is die yster hier vas vanweë die baie hoë druk, wat in die middel tot 3 500 000 atmosfeer styg. Met ’n onlangse ondersoek (op 3 Desember 2012) deur die Franse instituut CNRS is vasgestel dat die temperatuur in die binnekern tot sowat 6 000 K styg.
Die binnekern as geheel ondervind geen swaartekrag nie, omdat dit van alle kante deur dieselfde hoeveelheid massa omring word.
Skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Aardkern.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Nederlandse Wikipedia vertaal.
